رسیدن به جواب این سوال که چه زمانی بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال مجدد رشد می‌کنند در گروی درک این موضوع است که بازار ارزهای دیجیتال به‌دلیل ماهیت نوظهور و متغیر خود، یکی از پرنوسان‌ترین بازارهای جهان است و پیش‌بینی قیمت در این بازار برای هر معامله‌گری تقریباً غیرممکن است.
قیمت ارزهای دیجیتال مانند بیت کوین، اتریوم و دیگر کوین‌ها ممکن است در عرض چند ساعت یا حتی چند دقیقه به‌شدت تغییر کند. البته بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال توسط بانک مرکزی یا دولت صادر نمی‌شوند و تحت نظارت هیچ ارگان دولتی قرار ندارند. به همین دلیل، مواردی نظیر تورم، سیاست‌های پولی و عوامل رشد اقتصادی که مستقیماً بر ارزش یک ارز تأثیرگذار هستند، بر قیمت بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال تأثیری ندارند. پس تغییرات شدید قیمت بیت کوین یا سایر ارزهای دیجیتال ناشی از چه عواملی است؟
حقیقت این است که این مسئله که چه زمانی بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال مجدد رشد می‌کنند تحت تأثیر فاکتورهای مختلفی از جمله عرضه و تقاضا، احساس بازار، قوانین و مقررات، رقابت، پوشش رسانه‌ها، تغییرات فناوری و هزینه تولید است. در این مطلب قصد داریم به‌کمک مطلبی از وبسایت crypto.com چگونگی تأثیر هریک از این عوامل بر ارزش بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال را بررسی کنیم.
چرا قیمت بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال مهم است
شاید با خود فکر کنید قیمت بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال تنها از لحاظ مالی دارای اهمیت است؛ اما این موضوع از آن جهت مهم است که بازتاب بسیاری از رفتارها و روندهای اقتصادی و اجتماعی در حوزه ارزهای دیجیتال است. یعنی بالارفتن یا پایین‌آمدن قیمت ارزهای دیجیتال نشان‌دهنده نحوه برخورد افراد و نهادها با این دارایی‌هاست؛ اما چگونه؟!
قیمت بیت کوین و دیگر ارزهای دیجیتال بازتابی از میزان پذیرش و گستردگی کاربرد آنها در سطح جامعه است. مثلاً هرچه قیمت ارزهای دیجیتال بیشتر می‌شود نشانگر این امر است که این ارزها بیش‌ازپیش در میان افراد، نهادها و مؤسسات پذیرفته شده‌اند، اشخاص بیشتری خواهان آنها هستند و میزان تقاضا در این حوزه بالا رفته است.
حتی می‌توان از افزایش قیمت ارزهای دیجیتال اینطور برداشت کرد که آنها صرفاً برای مقاصد سرمایه‌گذاری استفاده نمی‌شوند؛ بلکه کاربردهای متداول‌تر و متنوع‌تری دارند. در امور روزمره، تراکنش‌های روزانه و خریدهای معمول نیز بیشتر مورد استفاده قرار می‌گیرند.
همچنین هرچه کسب‌وکارها و تاجران بیشتری برای تبادلات مالی خود از ارزهای دیجیتال استفاده کنند، قیمت این ارزها هم رو به افزایش خواهد گذاشت؛ زیرا این موضوع نشان می‌دهد که ارزهای دیجیتال به‌عنوان جایگزینی قانونی در حوزه مالی پذیرفته شده و جا افتاده‌اند.
علاوه بر این موارد، قیمت ارزهای دیجیتال بازتابی از مقررات موجود و سیاست دولت‌ها در مقابل این دارایی‌هاست؛ زیرا قوانین و مقررات موجود در حوزه رمز ارزها می‌توانند توسعه و استفاده از آنها را حمایت کنند و یا برعکس، مانع رشدشان شوند.
به‌عنوان مثال، هنگامی که چین در سال ۲۰۲۱ به ماینینگ و معامله ارزهای دیجیتال پایان داد، قیمت بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال به‌شدت کاهش یافت؛ زیرا بازار یک منبع اصلی از عرضه و تقاضا را از دست داد.
از طرف دیگر، وقتی که السالوادور در سال ۲۰۲۱ اولین کشوری شد که بیت کوین را به‌عنوان واحد قانونی پذیرفت، قیمت بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال افزایش یافت؛ زیرا بازار سطح بالاتری از اعتبار و شناخت کسب کرد.
بنابراین، قیمت ارزهای دیجیتال نشان‌دهنده وضعیت بازار و سطح اعتماد و اطمینان مردم به آن‌هاست که در طولانی‌مدت روی سودآوری و پایداری صنعت ارزهای دیجیتال تأثیر می‌گذارد.
نوسان قیمت بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال در عمل به یک شاخص جامعه‌شناختی و اقتصادی تبدیل شده است که نشان می‌دهد بیت کوین و دیگر ارزهای دیجیتال تاچه‌حد سیستم‌های مالی سنتی را دگرگون کرده‌اند.
چه زمانی بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال رشد می‌کنند ؟
همانطور که در ابتدای این مطلب اشاره کردیم، عوامل متعددی بر قیمت بیت کوین و دیگر ارزهای دیجیتال تأثیر می‌گذارند و سبب کاهش یا افزایش آن می شوند. در ادامه ۵ مورد از مهم‌ترین عوامل مؤثر بر قیمت بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال را برمی‌شماریم و توضیحات مفصلی درباره تأثیر آنها بر نوسانات قیمت‌‌ها ارائه می‌دهیم:
- عرضه و تقاضا
- احساسات بازار
- نوآوری
- قانون‌گذاری و سیاست‌های مالی دولت‌ها
- رقابت
عرضه و تقاضا
یکی از عوامل اصلی که ارزش بیت کوین را تعیین می‌کند، رابطه بین عرضه و تقاضا است. تقاضا به میزان تمایل مردم برای خرید یا استفاده از بیت کوین اشاره دارد، در حالی که عرضه به این اشاره دارد که چقدر بیت کوین موجود است یا می‌توان ایجاد کرد.
عرضه بیت کوین در مجموع محدود به ۲۱ میلیون واحد است که انتظار می‌رود تا سال ۲۱۴۰ به این رقم برسد. پروتکل بیت کوین نرخ مشخصی برای ایجاد کوین جدید دارد. این یعنی سالانه تنها تعداد مشخصی بیت کوین ایجاد می‌شود و این نرخ به‌مرور زمان کمتر می‌شود؛ به‌طوری که هر چهار سال نرخ ایجاد بیت کوین جدید از طریق استخراج نصف می‌شود. یعنی با گذشت زمان بیت کوین کمیاب‌تر و ارزش آن بیشتر می‌شود که تقاضا برای آن را افزایش خواهد داد.
یک عامل مؤثر بر عرضه بیت کوین هزینه تولید آن است. استخراج بیت کوین شامل شبکه‌ای از ماینرهاست که برای حل یک عدد رمزگذاری شده با یکدیگر رقابت می کنند. اولین ماینری که این کار را انجام دهد، برنده جایزه بیت کوین‌های تازه ضرب شده و هر گونه کارمزد تراکنش انباشته از زمان پیداشدن آخرین بلاک می‌شود.
ماینر برای حل الگوریتم‌های رمزگذاری‌شده باید ماینرهای پرقدرت و در تعداد بالا خریداری کند و هزینه زیادی برای برق مصرفی بپردازد. بر اساس برآوردها، مصرف برق برای شبکه استخراج بیت کوین بیشتر از مصرف برق برخی از کشورهای کوچک است. این هزینه‌ها می‌تواند بر عرضه و قیمت کوین‌ها تأثیر بگذارد؛ زیرا می‌تواند سودآوری و پایداری این صنعت را تحت تأثیر قرار دهد.
هرچه هزینه تولید بیشتر باشد، قیمت کوین هم بالاتر خواهد رفت تا ماینرها بتوانند هزینه‌های خود را پوشش دهند و سود کسب کنند. به عنوان مثال، زمانی که هر چهار سال یک بار نرخ ایجاد بیت کوین نصف می‌شود، پاداش برای ماینینگ یک بلاک نیز به نصف کاهش می‌یابد که یک شوک عرضه ایجاد می‌کند و قیمت بیت کوین را افزایش می‌دهد.
از سوی دیگر، زمانی که هزینه برق یا تأثیر زیست‌‌محیطی ماینینگ افزایش می‌یابد، سودآوری و جاذبه ماینینگ متعاقباً کاهش پیدا می‌کند؛ بنابراین عرضه کوین کم و ارزش آن بیشتر می‌شود.
بیشتر بدانید: هاوینگ بیت کوین؛ چه بلایی سر ماینرها می‌آید؟
از طرف دیگر، تقاضای بیت کوین نیز به عوامل متعددی وابسته است. مثلاً هرچه بیت کوین کارایی بیشتری در زندگی روزمره پیدا کند افراد بیشتری آن را تقاضا خواهند کرد. طبیعی است که رواج استفاده از بیت کوین برای حفظ ارزش پول، خرید و مبادله، انجام تراکنش‌ها و پرداخت‌های آنلاین تقاضا را افزایش می‌دهد.
علاوه‌بر این، هرچه افراد و نهادهای بیشتری بیت کوین را بپذیرند، تقاضای بیشتری برای بیت کوین ایجاد خواهد کرد؛ یعنی اگر بیت کوین توسط افراد، مشاغل، مؤسسات و دولت‌ها به‌عنوان نوعی پول، ابزار سرمایه‌گذاری یا فناوری پذیرفته شود خواهان بیشتری در بین مردم پیدا می‌کند.
در مجموع، یکی از فاکتورهای مهم تأثیرگذار بر قیمت بیت کوین رابطه بین تقاضا و عرضه است که توسط نیروهای بازار یعنی خریداران و فروشندگان به وجود می‌آید. زمانی که تقاضا از عرضه فراتر رود، قیمت بیت کوین افزایش می‌یابد، زیرا خریداران مایلند برای به‌دست‌آوردن دارایی کمیاب هزینه بیشتری بپردازند.
زمانی که عرضه از تقاضا بیشتر شود، قیمت بیت کوین کاهش می‌یابد. انتظارات و احساسات فعالان بازار می‌تواند حلقه‌های بازخورد مثبت یا منفی ایجاد کند و منجر به نوسانات قیمت شود.
احساسات بازار
منظور از احساسات بازار احساس کلی سرمایه‌گذاران و معامله‌گران نسبت به بازار ارزهای دیجیتال است که تحت تأثیر عوامل مختلفی از جمله پوشش رسانه‌ای، گزارش‌های خبری و رسانه‌های اجتماعی و شایعات است.
احساسات بازار می‌تواند بر تقاضا و قیمت کوین‌ها تأثیر بگذارد؛ زیرا می‌تواند هیجان یا ترس را در میان سرمایه‌گذاران و کاربران ایجاد کند. به‌عنوان مثال، زمانی که تسلا اعلام کرد که مقدار ۱.۵ میلیارد دلار بیت کوین خریداری کرده و آن را به‌عنوان روش پرداخت قبول می‌کند، رسانه‌ها این خبر را به‌عنوان یک تأیید مهم و نقطه عطفی بزرگ برای بازار ارزهای دیجیتال گزارش کردند که تقاضا و قیمت بیت کوین را افزایش داد.
برعکس، هنگامی که چین در سال ۲۰۱۷ تبادلات رمز ارز و فرایند عرضه اولیه کوین (ICO) را ممنوع کرد، رسانه‌ها این موضوع را به‌عنوان یک تحریم شدید برای بازار ارز دیجیتال گزارش کردند که تقاضا و قیمت بیت کوین را کاهش داد.
به‌طور خلاصه، هنگامی که بازار مثبت است، افراد بیشتری کوین‌ها را خریداری کرده و نگه می‌دارند که سبب افزایش تقاضا و بالارفتن قیمت می‌شود. برعکس، هنگامی که بازار منفی است، افراد بیشتری به فروش توکن‌ها رو می‌آورند؛ یعنی تقاضا کاهش می‌یابد و بالطبع قیمت هم سیر نزولی را تجربه می‌کند.
نوآوری
منظور از نوآوری در بازار ارزهای دیجیتال ارائه ویژگی‌ها، محصولات و خدمات یا راه‌حل‌های جدیدی است که به نیاز کاربران پاسخ می‌دهد یا چالش‌های موجود در حوزه ارزهای دیجیتال را حل می‌کند. نوآوری در این زمینه می‌تواند از جانب منابع مختلفی نظیر توسعه‌دهندگان تکنولوژی، سرمایه‌گذاران، کارآفرینان، قانون‌گذاران یا کاربران باشد.
نوآوری می‌تواند به طرق مختلف بر قیمت بیت کوین تأثیر بگذارد. در ادامه برخی از اثرات احتمالی این فرایند را با هم بررسی می‌کنیم.
نوآوری می‌تواند جذابیت بیت کوین را به‌عنوان یک دارایی افزایش دهد و سبب ایجاد تقاضای بیشتر و قیمت‌های بالاتر برای بیت کوین شود. به‌عنوان مثال، وقتی فناوری‌ها یا پلتفرم‌های جدیدی ظهور می‌کنند که بیت کوین را در دسترس‌تر، امن‌تر یا مفیدتر می‌سازند، مانند شبکه لایتنینگ یا صرافی‌های غیرمتمرکز، سرمایه‌گذاران و کاربران بیشتری جذب بیت کوین می‌شوند و ارزش آن افزایش می‌یابد.
یا به‌عنوان مثال، هنگامی که اتریوم در سال ۲۰۱۵ پلتفرم قراردادهای هوشمندش را راه‌اندازی کرد، امکان ایجاد برنامه‌های غیرمتمرکز فراهم شد که خود که سبب افزایش تقاضا و قیمت اتریوم شد.
بهتر است بخوانید: برنامه غیرمتمرکز (DApps) چیست؟ برنامه غیرمتمرکز چطور ساخته می‌شود؟
نوآوری همچنین می‌تواند سبب افزایش عرضه بیت کوین، کاهش تقاضا و قیمت آن شود. به‌عنوان مثال، با ظهور ارزهای دیجیتال یا پروتکل‌های جدیدی مانند اتریوم، بیت‌کوین کش یا حتی ارتقای تپروت (Taproot) بیت‌کوین، این امکان وجود دارد که قیمت بیت کوین دچار نوسان شود.
از اثرات دیگر نوآوری ایجاد عدم اطمینان و نوسان در بازار بیت کوین است. به‌عنوان مثال، هنگامی که مقررات یا سیاست‌های جدیدی وضع می شوند که بر وضعیت قانونی یا مالیاتی بیت کوین تأثیر می گذارند، مانند ممنوعیت‌ها، محدودیت‌ها یا دستورالعمل‌های جدید، می‌توانند ترس و عدم اطمینان یا برعکس، خوش‌بینی و اطمینان را در بین سرمایه‌گذاران القا کنند و بر رفتار و احساسات سرمایه‌گذاران تأثیر بگذارند.
به‌طور خلاصه، نوآوری با تأثیرگذاری بر عرضه و تقاضای ارز دیجیتال، احساسات و انتظارات بازار، بر قیمت بیت کوین تأثیر می‌گذارد و دقیقاً به همین دلیل، تجزیه و تحلیل نوآوری‌هایی که در اکوسیستم بیت‌کوین رخ می‌دهد برای سرمایه‌گذاران دارای اهمیت بسیار است.
قانون‌گذاری و سیاست‌های مالی دولت‌ها
قوانین و مقرراتی که بازار ارزهای دیجیتال را اداره می‌کنند ممکن است توسط دولت‌ها، بانک‌های مرکزی یا سایر مقامات مختلف کشورها تعیین شوند. این قوانین بر عرضه و تقاضای توکن‌ها تأثیرگذارند؛ زیرا می‌توانند توسعه و استفاده از بیت کوین و دیگر ارزهای دیجیتال را تسهیل یا محدود کنند.
به‌عنوان مثال، زمانی که ژاپن در سال ۲۰۱۷ بیت کوین را به‌عنوان یک روش پرداخت قانونی شناخت، عرضه و تقاضای بیت کوین افزایش یافت؛ زیرا تعداد بیشتری از کسب‌وکارها و مصرف‌کنندگان از آن استفاده کردند.
مقررات و سیاست‌ها همچنین می‌توانند باعث ایجاد عدم اطمینان در بازار بیت کوین شوند و احساسات بازار ارز دیجیتال را تحت تأثیر قرار دهند. مثلاً زمانی که هند در سال ۲۰۲۱ پیشنهاد داد تا همه رمز ارزها را ممنوع کند، عرضه و تقاضای توکن‌ها کاهش یافت؛ چراکه بسیاری از سرمایه‌گذاران و کاربران از تبعات قانونی استفاده از آن هراسان شدند یا هنگامی که کمیسیون بورس و اوراق بهادار ایالات متحده (SEC) پیشنهادات برای صندوق‌های قابل معامله در بورس بیت کوین (ETF) را در سال ۲۰۱۸ رد کرد، قیمت بیت کوین به پایین‌ترین سطح خود سقوط کرد.
باتوجه‌به تأثیر مستقیم مقررات و سیاست‌های دولت بر قیمت بیت کوین و دیگر ارزهای دیجیتال، تجزیه و تحلیل تحولات نظارتی که در اکوسیستم رمز ارزها رخ می‌دهد برای سرمایه‌گذاران و معامله‌گران دارای اهمیت بالایی است.
رقابت
رقابت یکی دیگر از عواملی است که می‌تواند بر ارزش بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال تأثیر بگذارد. رقابتی که بین ارزهای دیجیتال وجود دارد می‌تواند تسلط بیت کوین بر سهم بازار را به چالش بکشد.
بیت کوین با رقابت آلت کوین‌ها مواجه است که ویژگی‌ها، مزایا و معایب متفاوتی نسبت به بیت کوین دارند. برخی از محبوب‌ترین آلت کوین‌ها اتریوم، لایت کوین (Litecoin)، ریپل (Ripple) و دوج کوین (Dogecoin) هستند.
این آلت کوین‌ها ممکن است سرمایه‌گذارانی را جذب کنند که به‌دنبال عملکرد بهتر، سرعت بالاتر یا کارمزد کمتر نسبت به بیت کوین باشند. به‌عنوان مثال، اتریوم به کاربران اجازه می‌دهد قراردادهای هوشمند و برنامه‌های غیرمتمرکز ایجاد کنند.
به همین دلیل برخی آلت کوین‌ها ممکن است تهدیدی برای تسلط و قیمت بیت کوین در بازار باشند؛ زیرا هرچه کاربران و توسعه‌دهندگان بیشتری به یک پلتفرم بپیوندند، ارزش بیشتری نیز به آن می‌بخشند.
رقابت آلت کوین‌ها می‌تواند تأثیر مثبتی بر قیمت بیت کوین داشته باشد، حتی اگر باعث خروج مقداری از حجم سرمایه‌گذاری روی بیت کوین شود. این امر به این دلیل است که رقابت بین ارزهای دیجیتال باعث افزایش آگاهی و علاقه به فضای ارزهای دیجیتال می‌شود. همچنین این موضوع به نوبه خود منجر به افزایش تقاضا برای ارزهای دیجیتال می‌شود.
بیت کوین به‌عنوان اولین و شناخته‌شده‌ترین ارز دیجیتال، از این افزایش تقاضا سود میبرد. بیت کوین به‌عنوان یک استاندارد برای ارزهای دیجیتال، مشروعیت و پذیرش بیشتری را از سوی سرمایه‌گذاران و رسانه‌ها به دست آورده است. این امر به بیت کوین کمک می‌کند تا به‌عنوان یک سرمایه‌گذاری جذاب باقی بماند و قیمت آن را حفظ کند یا افزایش دهد.
یکی دیگر از جنبه‌های رقابت که ممکن است بر قیمت بیت کوین تأثیر بگذارد، نوآوری و توسعه فناوری‌ها و پروتکل‌های جدید در فضای ارزهای دیجیتال است. این نوآوری‌ها ممکن است عملکرد، امنیت و قابلیت استفاده بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال را بهبود بخشند یا ممکن است چالش‌ها و خطرات جدیدی را ایجاد کنند.
از نمونه‌های این امر می‌توان به شبکه لایتنینگ بیت کوین اشاره کرد. شبکه لایتنینگ یک راه حل لایه دوم است که هدف آن افزایش سرعت و مقیاس‌پذیری تراکنش‌های بیت کوین با ایجاد شبکه‌ای از کانال‌های پرداخت است که خارج از بلاک چین اصلی عمل می‌کنند.
این نوآوری ممکن است سودمندی و کارایی بیت کوین را بهبود بخشد و در نتیجه ارزش آن را افزایش دهد. از سوی دیگر، استفاده از فناوری محاسبات کوانتومی ممکن است تهدیدی برای امنیت و رمزگذاری بیت کوین به شمار برود؛ زیرا رایانه‌های کوانتومی ممکن است قادر به شکستن الگوریتم‌های رمزنگاری باشند که از تراکنش‌ها و کیف پول‌های بیت کوین محافظت می‌کنند. این فناوری ممکن است قابلیت اطمینان و قابل اعتماد بودن بیت کوین را تضعیف کند و در نتیجه ارزش آن را کاهش دهد.
کلام آخر
در این مطلب تلاش کردیم نگاهی به این مسئله داشته باشیم که چه زمانی بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال مجدد رشد می‌کنند و آینده این بازار به چه عواملی بستگی خواهد داشت. بازار ارز دیجیتال یک سیستم پویا و پیچیده است که تحت تأثیر عوامل گوناگونی قرار دارد. اهمیت قیمت بیت کوین و دیگر ارزهای دیجیتال از آن جهت است که میزان کاربرد و پذیرش آنها توسط افراد و نهادهای مختلف، وضعیت و جهت بازار کریپتو و سطح اعتماد و اطمینان مردم نسبت به آنها را منعکس می‌کند.
قیمت ارزهای دیجیتال توسط تعامل عرضه و تقاضا، احساسات بازار و پوشش رسانه‌ای، نوآوری، قوانین و سیاست دولت‌ها و رقابت تعیین می‌شود. این عوامل می‌توانند با توجه به طبیعت و تأثیرشان، تقاضا و قیمت توکن‌ها را افزایش یا کاهش دهند.
آینده بازار کریپتو به تکامل و نوآوری توکن‌ها، قانون‌گذاری و سیاست دولت‌ها و رفتار و ترجیحات سرمایه‌گذاران و کاربران بستگی دارد. از این رو شاید به نظر برسد که آینده، نامعلوم و پیش‌بینی ناپذیر است. با این حال یک نکته قطعی است و آن این است که ادامه این مسیر فرصت‌ها و چالش‌های جدیدی پیش روی جهان خواهد گذاشت.
